Propozycje układowe to skierowane do wierzycieli objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym, warunki spłaty przysługujących im należności. Ustawa mówi wprost, iż propozycje układowe określają sposób restrukturyzacji zobowiązań Dłużnika. Co do zasady, propozycje układowe składa Dłużnik, lecz może je również przedstawić dla wierzycieli, nadzorca sądowy albo zarządca, albo wierzyciel lub wierzyciele mający łącznie więcej niż 30% sumy wierzytelności (z wyłączeniem wierzycieli określonych w art. 80 ust. 3, art. 109 ust. 1 i art. 116 ustawy Prawo Restrukturyzacyjne).
Przepis art. 156 ustawy PrRest przewiduje, iż propozycje układowe mogą polegać w szczególności na odroczeniu terminu wykonania zobowiązania, rozłożeniu spłaty zobowiązania na raty, umorzenie części zobowiązania, konwersji wierzytelności na udziały lub akcje, a także zmianie, zamianie lub też uchyleniu prawa będącego zabezpieczeniem danej wierzytelności. Ponadto mogą one przewidywać więcej niż jedną formę restrukturyzacji zobowiązań dłużnika. Powyższy przepis stanowi katalog otwarty, tak też dłużnik może zaproponować inny sposób restrukturyzacji jego zadłużenia, mając na uwadze branżę, w której prowadzi działalność, przepływ środków finansowych w skali roku, czy też strukturę gospodarczą jego przedsiębiorstwa.
Dłużnikowi przysługuje pewna dowolność w kształtowaniu treści jego propozycji układowych, jednakże dowolność ta jest ograniczona, albowiem nie mogą one naruszać przepisów prawa materialnego. Spotykane w praktyce, inne niż wymienione w wyżej przywołanym przepisie, sposoby restrukturyzacji zobowiązań to między innymi zaspokojenie wierzytelności dłużnika z zysku wypracowanego przez jego przedsiębiorstwo. Jest to elastyczne rozwiązanie, które nie nakłada na dłużnika sztywnych ram spłaty jego zobowiązania, lecz dostosowuje realizację układu do faktycznego zysku osiąganego przez dłużnika. Wskazane rozwiązanie jest korzystne dla dłużnika, albowiem nie naraża jego przedsiębiorstwa na poniesienie dodatkowych strat, w związku z brakiem kapitału na realizację układu, w przypadku ustalenia sztywnych rat spłaty, którym dłużnik jednak nie zdołałby podołać. Ponadto, powyższe rozwiązanie minimalizuje ryzyko, iż układ tej treści zostanie uchylony w przyszłości.
Przykładowe propozycje układowe:
Grupa I – wierzyciele posiadający sumę wierzytelności nieprzekraczającą kwoty 50.000,00zł.
Wierzycielom prywatnoprawnym, posiadającym sumę wierzytelności nieprzekraczającą kwoty 50.000,00zł proponuje się:
-
Spłatę 100% (stu procent) należności (należności głównej oraz należności ubocznych, w tym odsetek powstałych przed dniem otwarcia postępowania oraz po dniu otwarcia postępowania, zasądzonych kosztów postępowania sądowego, kosztów postępowania egzekucyjnego oraz innych należności ubocznych, w tym odsetek karnych).
-
Spłata należności przebiegać będzie w sześciu kwartalnych, równych ratach, płatnych na koniec każdego kwartału kalendarzowego, przy czym płatność pierwszej raty nastąpi do sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu w przedmiocie zatwierdzenia układu.
-
Ponadto dłużnik, zastrzega sobie możliwość wcześniejszej spłaty zobowiązań.
Grupa II – wierzyciele posiadający sumę wierzytelności przekraczającą kwotę 50.000,00zł.
Wierzycielom prywatnoprawnym, posiadającym sumę wierzytelności przekraczającą kwotę 50.000,00zł, proponuje się:
-
Spłatę 100% (stu procent) należności (należności głównej oraz należności ubocznych, w tym odsetek powstałych przed dniem otwarcia postępowania oraz po dniu otwarcia postępowania, zasądzonych kosztów postępowania sądowego, kosztów postępowania egzekucyjnego oraz innych należności ubocznych, w tym odsetek karnych).
-
Spłata należności odbywać się będzie w szesnastu, równych ratach, płatnych na koniec każdego kwartału, przy czym płatność pierwszej raty nastąpi do sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu w przedmiocie zatwierdzenia układu.
-
Ponadto dłużnik, zastrzega sobie możliwość wcześniejszej spłaty zobowiązań.
Układ likwidacyjny
Układ likwidacyjny to rozwiązanie prawne łączące w sobie elementy postępowania likwidacyjnego i układu zawieranego w toku postępowania restrukturyzacyjnego. Jego celem jest przede wszystkim upłynnienie majątku dłużnika na warunkach określonych w układzie. Powyższy przepis pozwala na wyróżnienie następujących sposobów likwidacji aktywów dłużnika. Po pierwsze, możliwa jest sprzedaż majątku dłużnika przeprowadzona przez osobę, zaaprobowaną przez dłużnika i wierzycieli oraz podział uzyskanych środków pomiędzy wierzycieli. Po drugie, przejęcie majątku dłużnika przez wierzyciela czy też wierzycieli. Ta sytuacja może skutkować podziałem aktywów dłużnika między jego wierzycieli, jak również przejęcie składników jego majątku tylko przez niektórych wierzycieli co wiązałoby się z obowiązkiem spłaty pozostałych. Należy także dopuścić wariant, iż układ przewidywałby przejęcie przez wierzycieli określonych udziałów w składnikach majątku dłużnika. Można także wyróżnić inne sposoby likwidacji majątku dłużnika, które może przewidywać układ, takie jak sprzedaż mienia dłużnika wskazanemu w układzie podmiotowi, zgodnie z warunkami przewidzianymi w układzie, jak również wykorzystanie jednego z przewidzianych prawem sposobów przeniesienia własności. Mowa tu o przeprowadzeniu aukcji, licytacji, czy sprzedaży giełdowej. Dłużnikowi przysługuje tak naprawdę dowolność co do formy, byleby układ jasno precyzował, w jaki sposób ma to nastąpić i wskazywał osoby, które odpowiadają za wykonanie układu.
Mówiąc o propozycjach układowych, warto wspomnieć o instytucji układu częściowego, w ramach którego dłużnik może złożyć propozycje układowe jedynie co do niektórych zobowiązań, których restrukturyzacja jest kluczowa dla dalszego bytu jego przedsiębiorstwa. Ustawa przewiduje katalog otwarty co do wierzytelności, które mogą zostać objęte układem częściowym, nakładając przy tym wymóg, by to wyodrębnienie odbyło się w oparciu o obiektywne, jednoznaczne i uzasadnione ekonomicznie kryteria dotyczące stosunków prawnych wiążących wierzycieli z dłużnikiem i jednocześnie precyzując, iż mogą to być wierzytelności:
1) z tytułu finansowania działalności dłużnika przez udzielone kredyty, pożyczki i inne podobne instrumenty;
2) z tytułu umów o zasadniczym znaczeniu dla funkcjonowania przedsiębiorstwa dłużnika, w szczególności z tytułu dostawy najważniejszych materiałów lub umów leasingu majątku niezbędnego dla działalności prowadzonej przez dłużnika;
3) zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską na przedmiotach i prawach niezbędnych do prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika;
4) największe określone według sumy.
Warunek obiektywnego wyodrębnienia wierzycieli do układu częściowego należy interpretować, na podstawie prawnej czy ekonomicznej cechy relacji łączącej dłużnika z jego wierzycielami. Nie może to wynikać z osobistego nastawienia dłużnika wobec konkretnych wierzycieli, czy z faktu, iż w związku z daną wierzytelnością toczy się postępowanie sądowe przeciwko dłużnikowi. Ponadto, w piśmiennictwie wskazuje się, iż za niedopuszczalne należy przyjąć kryteria wyodrębnienia do układu częściowego bazujące na stopniu zaufania dłużnika do określonej kategorii wierzycieli, czy też powołujące się na dotychczasową współpracę między dłużnikiem, a jego wierzycielami.
Co do warunku jednoznaczności kryterium wyodrębnienia do układu częściowego, należy uznać go za spełniony, w przypadku gdy kryteria te będą na tyle precyzyjnie sformułowane, iż możliwe będzie zbadanie każdej wierzytelności, co do faktu czy zostanie ona objęta układem częściowym, czy też nie. Jednoznaczność należy tutaj rozpatrywać w kategorii przejrzystości kryterium wyodrębnienia do układu częściowego.
Ostatni wymóg nałożony przez ustawodawcę ma podłoże ekonomiczne. Kryteria te muszą być uzasadnione ekonomicznie. Za trafny należy uznać pogląd wyrażony w literaturze, iż wymóg ten należy odnieść do celu postępowania restrukturyzacyjnego. Dłużnik formułując kryteria wyodrębnienia do układu częściowego, musi zweryfikować, restrukturyzacja których z jego wierzytelności jest kluczowa dla dalszego bytu jego przedsiębiorstwa. Zatem, układ częściowy ma przede wszystkim prowadzić do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika. Oczywiście, kryteria te nie mogą być zbyt szerokie. Nie powinny doprowadzić do sytuacji, gdy układem częściowym zostałyby również objęte wierzytelności nieznaczne, to znaczy takie, które dłużnik spłaciłby w całości w przypadku objęcia układem częściowym tylko wierzytelności kluczowych. Warto przytoczyć stanowisko judykatury, zgodnie z którym, ekonomiczne uzasadnienie kryteriów wyodrębnienia do układu do częściowego, ma przede wszystkim stanowić gwarancję realizacji zakazu nadmiernej restrukturyzacji.
Poza przytoczonymi wyżej kryteriami wyodrębnienia do układu częściowego ustawodawca przewidział także, jedno kryterium negatywne sformułowane w treści art. 180 ust. 3. Niedopuszczalne jest sformułowanie kryteriów wyodrębnienia mające na celu pominięcie wierzyciela przeciwnego zawarciu układu częściowego. Ma to na celu podkreślenie, iż kryteria te muszą być przede wszystkim obiektywnie sformułowane i odnosić się do wszystkich wierzycieli, nawet tych, którzy są przeciwni przeprowadzeniu procesu restrukturyzacji przedsiębiorstwa dłużnika.
Przykładowe propozycje układowe:
Wierzycielom prywatnoprawnym, wyodrębnionym zgodnie z kryteriami wyodrębnienia do układu częściowego, posiadającym na dzień otwarcia postępowania wierzytelności niezabezpieczone rzeczowo, proponuje się:
-
Umorzenie 30% należności głównej oraz spłatę 70% należności głównej w następujących terminach:
-
30 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 listopada 2020r.,
-
10 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 kwietnia 2021r.,
-
5 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 listopada 2021r.,
-
5 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 kwietnia 2022r.,
-
5 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 listopada 2022r.,
-
5 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 kwietnia 2023r.,
-
5 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 listopada 2023r.,
-
5 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 kwietnia 2024r.,
-
5 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 listopada 2024r.,
-
5 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 kwietnia 2025r.,
-
10 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 listopada 2025r.,
-
10 % wysokości należności nieumorzonej do dnia 30 kwietnia 2026r.,
-
-
umorzenie w całości odsetek narosłych do dnia poprzedzającego dzień otwarcia postępowania, odsetek narosłych od dnia otwarcia postępowania, zasądzonych kosztów postępowania sądowego, zasądzonych kosztów postępowania egzekucyjnego, zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego, zasądzonych kosztów zastępstwa w egzekucji.
-
Ponadto, dłużnik zastrzega sobie możliwość wcześniejszej spłaty zobowiązań.
Zespół naszej kancelarii pomoże Państwu stworzyć propozycje układowe dopasowane pod sytuację prawno-ekonomiczną przedsiębiorstwa. Jako priorytet stawiamy sobie przygotowanie ich treści zgodnie z możliwościami płatniczymi Dłużnika, mając na uwadze poszanowanie interesów wierzycieli.
